Vlaams regeerakkoord
"We werken verder aan een versoepeld wetgevend kader rond openwaterzwemmen en rond
zwembaden in het algemeen. Zwemmen in open water wordt een recht. Tot nu was het principe dat zwemmen overal verboden is, tenzij op plaatsen waar het expliciet toegestaan wordt. Die logica draaien we om: zwemmen is overal toegestaan, tenzij op plaatsen waar het expliciet door de (lokale) overheid verboden wordt." (Vlaams regeerakkoord p. 176 boven)
Natuurlijk zijn wij verheugd over deze paragraaf met het 'recht op buitenzwemmen' en de omkering van het principe verboden-toegestaan, zoals in het buitenland.
Het klínkt geweldig en wie niet beter weet, denkt dat iedereen nu overal in het water mag. Maar niets is minder waar: ín het water is nog altijd zo goed als niets veranderd. Daarom organiseerden wij in de zomer van 2024 mee de Zalige Zwemdagen. Vlaanderen speelt de bal door naar de lokale besturen: de adder zit in die eindzin 'tenzij waar het expliciet door de lokale overheid verboden wordt'. Da's namelijk momenteel overal. Om dat te veranderen moet de lokale overheid o.a. haar politiereglementering aanpassen, en/of nieuwe zwemplekken aanduiden o.b.v. de versoepelde regelgeving, al dan niet voor vrij zwemmen. Er is een leidraad, en lokale besturen kunnen zich laten begeleiden door Netwerk Lokaal Sportbeleid. Initiatiefnemers kunnen ook subsidies aanvragen voor de ontwikkeling van openwaterzwemlocaties. Toch blijven vrije zones voorlopig uit. Zolang steden en gemeenten niet in actie schieten, verandert er niks.
Het opheffen van het algemeen zwemverbod is nog ingrijpender, dus of dat wél lukt?... En wat met het +1/3 van de binnenlandse openzwemwaterplekken dat via een VLAREM-artikel voorbehouden is voor (triatlon)clubs?
Hoe zit het daar met politiereglement en plaatselijk verbod? De pers stelt daar nooit vragen over. Het lijkt wel Animal Farm voor zwemmers: iedereen is gelijk maar sommigen zijn gelijker dan anderen. En dan is er nog het omkaderend beleid: zwemonderwijs, waterkwaliteit. En het artikel van de Europese zwemrichtlijn dat openwaterzwemmen verbindt aan waterkwaliteit, en oplegt om meer badplaatsen van goeie kwaliteit te maken op die plekken waar mensen sowieso spontaan gaan zwemmen, is hier gewoon niet toepasbaar, omdat je nergens mág gaan zwemmen op plaatsen die dan een nieuwe erkende zwemplek kunnen worden...
Besluit: Er moet nog véél gebeuren. Met de lokale verbrokkeling verspelen we de kans op een helder algemeen Vlaams beleid. Duimen dat steden die ervoor gaan, Mechelen, Brugge, Antwerpen, navolging krijgen. Er is nog altijd geen zwemrecht in Vlaanderen. Wij blijven zwemvluchtelingen naar het buitenland. Er is een symbolische stap gezet, maar nu moeten échte stappen volgen, met als belangrijkste: het individueel zwemmen uit VLAREM halen. Grote zwemlocaties kunnen aan regelgeving onderworpen blijven, de fameuze vrije 'zones' vallen af te wachten, maar zodra individueel zwemmen uit VLAREM is, komt vrij zwemmen echt dichterbij.
