Waarom niet?
Tussen droom en daad
België voert een in Europa en ver daarbuiten even uniek als absurd verbodsbeleid. Open water telt niet als openbare ruimte. Zwemmers hebben niet de bewegingsvrijheid van wandelaars, lopers of fietsers. Watersporten mogen nog eerder dan zwemmen...
Dat is in principe alleen toegelaten op daarvoor ingerichte plaatsen, met redders.
Dit beleid, met uitzondering voor bepaalde clubs, ligt vast in gemeentelijke politiereglementen en gewestelijke milieureglementering. In februari 2024 heeft de Vlaamse regering de regels voor openzwemwaterlocaties met toezicht versoepeld.
Daarnaast mogen steden en gemeenten vrije zwemzones aanduiden voor zwemmen op eigen verantwoordelijkheid.
Argumenten voor meer openzwemwater
Gezondheid
Zwemmen, de gezondste en meest blessurevrije sport, is goed voor lichaam en geest, en kan beoefend worden als prestatie of meditatie. Het is een bron van welzijn en geluk, plezier en gezondheid. Geen misdrijf.
Buitenzwemmen bevordert de fysieke weerstand en het immuunsysteem. Water is een natuurlijke genezer. Investeren in zwemmen is investeren in volksgezondheid. Het bespaart geld en is een betere aanpak van grote maatschappelijke problemen als burn-out, depressie en zelfmoord dan pillen, telefoonlijnen, hulpverleners en lapmiddelen die symptomen behandelen in de plaats van oorzaken.
Veiligheid
Meer zwemplekken = minder samenscholingen. Niet het buitenzwemmen is het probleem, maar het tekort aan open zwemwater. Zorg voor een algemeen Vlaams beleid. 'Eigen water eerst' is geen goed bestuur.
Verdrinkingen: ons land heeft slechtere cijfers dan landen waar zwemmers vrij zijn. Verdrinkingen vermijd je door goed zwemonderwijs, niet door afsluiting. Zwemmen zou voor iedereen een levensreddende basisvaardigheid moeten zijn. Maak duidelijk waar zwemmen niét mag wegens gevaarlijk voor iedereen.
Zoals in het buitenland: zwemmen mag, tenzij anders aangegeven <-> België = zwemmen verboden, tenzij in zwembaden, recreatiegebied en aangeduide vrije Vlaamse zwemzones.
Neem onbekwaamheid niet als norm waarvoor zwemmers moeten boeten.
Beveilig waterlopen door exitplaatsen (trapjes) en stop betonnering. Zie de Zenne, een afvoerpijp naar de dood waarin zelfs zwemleraars dreigen te verdrinken.
Milieubescherming
Buitenzwemmen vergroot het milieubewustzijn: de aandacht voor (slechte) waterkwaliteit groeit.
Let wel: zwemwater is geen drinkwater en hoeft niet 100% zuiver te zijn. Drinkwaternormen zijn geen zwemwaternormen, maar die hebben we niet. Zwemmers willen op eigen verantwoordelijkheid buitenkomen, net zoals we op het droge doen in luchtverontreiniging. Aanduiden waar zwemmen echt schadelijk is, brengt vervuiling in kaart.
Zwemmen verstoort de natuur niet: wij zijn zelf dier en natuur, al vergeten we dat. Zwemmen in natuurgebied is niet als in recreatiegebied. Buitenzwemmers hoeven geen infrastructuur en willen hun element ongeschonden bewaren, niét vervuilen. Hittegolfzwemmers zullen wegblijven uit de natuur als er voor hen meer recreatieplekken komen.
Klimaatopwarming
Hittegolven smeken om afkoeling. In 25 jaar tijd is ruim de helft van de publieke openluchtbaden verdwenen. Grootsteden kampen met een acuut tekort: Brussel heeft alleen een schaambadje, Antwerpen twee overbevolkte baden. Andere zwemplaatsen en de zee worden overspoeld. Een explosieve cocktail die tot onveiligheid leidt.
Meer open zwemwater = betere leefbaarheid. Water verkoelt, verbindt en verzacht de zeden. Kijk naar het stedelijk open zwemwaterbeleid in het buitenland.
Besluit:
Zwemvriendelijk beleid bevordert de veiligheid, de volksgezondheid (dus de overheidsfinanciën) en het milieubewustzijn, en is een must in tijden van klimaatopwarming.